Op Sinti Bedevaart afl. 4

Zaterdag 17 juli

Om 9 uur stond, liever gezegd kroop ik op. Tijd om naar huis te gaan. Bijna iedereen sliep nog. Ik laadde de auto in, at een banaan als ontbijt en poetste als welopgevoed meisje mijn tanden. Wassen deed ik thuis wel weer. Op naar vriendin Claar. Ik had gebeld om te vragen of ik bij haar in Boxtel mocht ontbijten. Als laatste ‘blijk van mijn aanwezigheid’ liet ik een dankbriefje achter voor Hannes, Jan en Roberto.

Mijn avontuur is ten einde.

Ik ben weer een ervaring rijker. Hier en daar pakte het wat anders uit dan ik verwacht had. Qua muziek viel het tegen. Hetzelfde geldt voor het ‘integreren’. Twee dagen waren duidelijk te kort. Uiteindelijk is en blijft het een besloten gemeenschap. Bovendien is de bedevaart voor hen tevens een reünie en hebben ze genoeg aan elkaar. Dat ze niet geïnteresseerd zijn in een buitenbeentje, een burger, die twee dagen als vreemde eend in de bijt tussen hen in komt staan, kan ik ze allerminst kwalijk nemen.

Het was jammer dat Reinhard Dewus, Lalla Weiss en Bluma Schattevoet er niet waren. Met name deze dames had ik graag gesproken. Ik las dat zij beiden zich erg inzetten voor de Nederlandse Sinti. Ze benadrukken binnen hun gemeenschap het belang van onderwijs. Bluma geeft veel voorlichting op scholen over hun cultuur. En Lalla (een van de 12 kinderen van Hannes) is coördinatrice van de Landelijke Sinti Organisatie en organiseert onder andere sinds 2000 een jaarlijkse reis naar Auschwitz.

Voor de detaillisten onder u nog een paar wetenswaardigheden:

* Deze jaarlijkse bedevaart duurt vier dagen. Zaterdag en zondag stond nog op het programma: de wagenzegening, avondkruisweg, eucharistieviering en nog (tweede) ‘culturele’ avond.

* Mijn gehele schoonfamilie is katholiek, ik ben de enige protestante. Jaren geleden ben ik met mijn man en zijn vader een paar dagen naar Lourdes geweest. In die zin had ik dus al enige ervaring met bedevaarten. Mijn schoonvader was diepgelovig, was halfzijdig verlamd en hoopte oprecht op een wonder. Het heeft niet zo mogen zijn.

* Ik schat dat er, in de loop van de twee dagen dat ik de Sintibedevaart bijwoonde, ongeveer 200 caravans c.q. campers stonden, met gemiddeld 6 tot 8 bewoners. De Duitse Sinti stonden aan de ene, de Nederlandse Sinti aan de andere kant van de feesttent. Belgen en Fransen (die er doorgaans ook staan) heb ik niet gezien.

* Wat sanitair betreft was het (met alleen een tentje) behelpen. Ik maakte gebruik van ‘C.E.’ (Carolien’s Emmertje) en van het toiletblok 500 meter verderop gelegen. Van de vier wc’s waren er slechts twee beschikbaar. Dat was duidelijk te weinig. En een douche vinden bleek een avontuur op zich.

* Mijn bril heb ik niet meer teruggevonden. Maar het was wel een dankbaar gespreksonderwerp.

Pastor Jan en Hannes laten niet na telkens te benadrukken dat met name ‘burgers’ worden uitnodigd om juist tijdens deze bedevaart nader kennis te maken met de Sinti-gemeenschap. Of dit verder breed gedragen wordt, weet ik niet.

Of de manier waarop een en ander nu gepresenteerd en georganiseerd wordt het gewenste effect heeft, betwijfel ik.

Zelfs de uitgesproken oproep en uitnodiging van bovengenoemde heren op TV Limburg van 13 juli resulteerde uiteindelijk toch in slechts een (klein) handjevol burgers dat de eerste twee dagen het weiland en de Kapel bezocht. Of het de dagen daarna aantrok, weet ik niet.

Wel wil ik op deze plek diep respect en bewondering uitspreken voor deze twee mannen op leeftijd, die al 29 jaar lang samen en met zoveel overgave deze Sintibedevaart mede organiseren.

Mijn kennismaking met en betrokkenheid bij de Sinti blijft niet beperkt tot deze twee dagen.

‘Onbekend maakt onbemind’, zei Hannes. Waarop ik Mahatma Gandhi aanhaalde: ‘Eye for an eye will make the whole world go blind’. Hannes antwoordde daarop dat mooie woorden niet automatisch tot daden leiden. Ik kon niet anders dan dat beamen.

Op mijn manier zal ik proberen meer bekendheid te geven aan allerlei aspecten rondom de Sinti-cultuur. De afgelopen dagen heb ik in diverse gesprekken met familie en vrienden al meer uitleg en informatie kunnen geven. En dat zal ik in de toekomst blijven doen.

Volgende week meer over zowel de ‘gewone’ als de ‘verborgen geschiedenis’ van de Sinti (en Roma).