VN Verdrag, december 2006 – 2015

VN Verdrag inzake de rechten van Personen met een handicap (IVRPH), debat Tweede Kamer 9 december 2015

Mensenrechten
Al sinds 1948 is 10 december de ‘Internationale Dag van de Rechten van de Mens’. Die datum vergeet ik nooit. Omdat het de geboortedag van mijn vader is. 
Als pedagoge met bijvak Jeugdrecht heb ik mee mogen werken aan de oprichting van de Eerste Kinderrechtswinkel ter wereld. Ter ondersteuning van de Rechten van het Kind. De feestelijke opening was in Amsterdam op de Brouwersgracht, d.d. 15 mei 1985.
(Precies 28 jaar later werd mijn eerste kleinkind geboren. En vandaag 10 december heb ik gehoord of mijn tweede kleinkind een jongen of een meisje wordt. Blijft nog even geheim!)



Uitstel toch geen afstel
En 9 december jl. werd eindelijk de ratificatie van het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap in de Tweede Kamer behandeld.
Na bijna 10 jaar uitstel. 
Een aantal leden van ‘Terug naar de bossen’, van We Staan Op, blinden, doven, rolstoelers en de nodige hulp- en blindengeleidehonden waren daarvoor uit alle hoeken van het land naar Den Haag gekomen.
De beveiligingsrituelen waren voor zuster Margaretha weer even een stressmomentje. 
Ze had zich zoveel mogelijk uitgekleed, laarzen, rozenkrans, horloge. Maar de beugel-BH ging toch weer af. En ze was vergeten dat ze een zakmesje in haar handtas had, aandenken aan haar vader. Bij dezelfde controle twee maanden geleden was dat aan de aandacht van de beveiligers ontsnapt…
Maar gelukkig is de Tweede Kamer Schiphol niet. Ik mocht het steekwapentje in een zakje doen, telefoonnummer erop en na afloop weer ophalen bij de balie.

Jan Troost was druk aan het filmen op de begane grond. Hij had de toestemming daarvoor voor elkaar gekregen!!! Zonder perskaart, maar met veel reeds gekweekte goodwill. De zuster haalde eten en drinken voor de filmer, want daar heeft hij doorgaans geen tijd voor op dit soort dagen.


Habijt: demonstratie-nijd 
We zaten net aan een tafeltje toen het hoofd Bewaking op ons opkwam. Of Jan, die hij kent, even mee wilde komen. Help! Het bleek over de zuster te gaan. Ze was nu nog doorgelaten. Maar dat kan een volgende keer wel anders aflopen. De regels worden waarschijnlijk aangescherpt. En nonnen bestaan blijkbaar niet meer in de hoofden van beveiligers. Habijten vallen tegenwoordig onder ‘demonstratiekleding’. De zuster gaat zich hier op voorhand al over beraden. Voor zover zij het Huishoudelijk Reglement nu heeft bestudeerd, zou uitsluiting onrechtmatig zijn. We zien wel. (Helaas is er geen enkele ‘handel’ in habijten, en is het mij tot op heden niet gelukt een origineel te pakken te krijgen.)
Gelukkig, mijn arme dochters ten spijt, was ik weer als zuster Margaretha van huis vertrokken. Hoofd Beveiliging vroeg of ik andere kleren bij mij had. Neen dus. Anders had ik mij ofwel moeten omkleden of een mogelijke rel moeten ontketenen. En het ging tenslotte om het belangrijke IVRPH, waar ook Jan jarenlang voorwerk en politiek gelobby had verricht!
Ditmaal werd de zuster nog gedoogd.

Interviews
Jan maakte dankbaar gebruik van het uur uitstel om Linda Voortman uitgebreid te bevragen. ‘Terug naar de bossen’ heeft in de loop van de jaren een hele goede band opgebouwd met name met GroenLinks en de SP. Linda had zich, zoals gehoopt en verwacht, terdege voorbereid op het debat.
(Het uitgebreide filmverslag van Jan volgt binnenkort).

Ook Ietje van Halem moest eraan geloven en werd door Jan op film vastgelegd.
Samen met negen andere jongvolwassenen met een beperking vormt Ietje de beweging ‘Wij Staan Op’. Op 16 mei jl. startten zij een publiekscampagne voor het verbeteren van de positie van mensen met een beperking. Speerpunt daarbij: de ratificatie van het IVRPH. Met de moeder van een van deze jongeren heeft Jan Troost veel overleg.
Tot slot drukten we Norbert van de eenmansfractie Klein nog even de hand. Die kennen we vooral van laatste 50Plus Beurs, Jan heeft o.a. hem toen geïnterviewd. 

De Arena
Een bonte stoet mensen met en zonder beperking en de honden betrad de publieke tribune.
Die publieke tribune is overigens niet erg ‘toegankelijk’. Rolstoelers staan ergens in het gangpad. Met een hoge reling ter hoogte van het blikveld, als je pech hebt, zoals Jan Troost.
Het stoeltjesgedeelte lijkt op dat van een voetbalstadion. Heel steil oplopend, spekgladde vloerbedekking, te smalle looppaden en de stoeltjes zelf zijn uitermate ondemocratisch: je houdt een debat daar, zelfs als niet-gehandicapte, niet veel langer dan twee uur op vol. Ik kan me niet voorstellen dat de bedenker ervan daar ooit zelf een dagdeel op heeft doorgebracht. Halverwege het debat stortte een slechtziende dame met haar blindegeleidehond een eindje naar beneden. De schade bleef gelukkig beperkt.

Er waren twee doventolken aanwezig. Die kunnen hun werk alleen staande doen. Maar staan is verboden op de publieke tribune. Gelukkig zwaaide ditmaal een hele vriendelijk bode de scepter, en mochten de tolken bij uitzondering overeind blijven. Al werden ze tot onze stomme verbazing op een gegeven moment bijna onder de voet gelopen door een stelletje onbehouwen bezoekers.
Eten en drinken meenemen is ook verboden. Het eerste gedeelte van het debat duurde echter bijna 4 uur. En er waren mensen bij die in die vier uur hun medicijnen moesten slikken. Met liefst een slokje water! Ook daarvoor maakte de vriendelijke bode een uitzondering.

En dan begint het eindelijk!
Het debat waar zovelen zo lang naar uit hebben gezien, begon een uur later dan gepland. Na negen jaar wachten kon dat er nog wel bij.
Eerst moest nog ergens over gestemd worden, door de gehele Tweede Kamer. Volle bak. Het fluorescerende haar van Geert Wilders was vanaf de publieke tribune dé blikvanger. Gelukkig hoefde hij alleen maar al dan niet zijn hand op te steken.
Maar na die stemming liep de Kamer leeg, en bleef er nog een paardenkop over. Nee, niet die van Wilders, maar die van acht partijen, vertegenwoordigd door één à twee Kamerleden.

Merkwaardige gewaarwording was het dat dit debat niet werd bijgewoond door de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, maar door Van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Zelfs de politiek lijkt niet te beseffen dat dit VN Verdrag om mensenrechten gaat, en niet om ‘een gehandicaptenwet’.
Tweede bijzonderheid was dat niemand van de Overzeese gebieden aanwezig was. Extra vreemd omdat juist de aanwezigheid van álle landen van het Koninkrijk Nederland afgelopen oktober zo belangrijk werd gevonden dat dat de reden was het toen geplande debat weer eens uit te stellen.

De belangstelling vanuit de politiek en de media was overweldigend. Voor de zaak Teeven, die dag, wel te verstaan. Alle perstafeltjes op de publieke tribune bleven leeg. Mensenrechten zijn minder hot dan de duistere praktijken van omhooggevallen VVD-ers.

De standpunten
SP
De SP beet de spits af. Henk van Gerven had daarvoor zelf 60 minuten in laten plannen. Dat was de voorzitter gelukkig ook iets te gortig. Henk’s betoog betrof vooral de nog altijd verslechterende financiële positie van mensen met een beperking.
Veel goed bedoelde woorden, maar het wilde niet erg beklijven.

PvdA
Toen de PvdA, vertegenwoordigd door Otwin van Dijk. Als gevolg van een ongeluk zit hij sinds zijn 18e jaar in een rolstoel. Een ervaringsdeskundige dus, die een vlammend betoog hield dat een echt inclusieve samenleving nog ver te zoeken is. Het IVRPH moet wat hem/PvdA betreft zo snel mogelijk worden geratificeerd, al moet er nog heel wat om heen (gefaseerd) worden geregeld en ingevuld.
Pas sinds zijn komst in de Kamer zijn het spreekgestoelte en de spreekmicrofoons verstelbaar. De toegankelijkheid van zowel het Eerste als het Tweede Kamergebouw laat nog veel te wensen over. Dit onderwerp werd door meerdere sprekers aangehaald als voorbeeld van hoe het beter moet.

CDA
Mona Keijzer van het CDA toonde zich wat halfslachtig. Natuurlijk moeten rechten van mensen met een beperking beter geborgd worden. Maar wat gaat dat kosten? En moet een en ander niet over langere termijn worden uitgespreid. Wel leuk dat ze Jan aanhaalde, die, toen hij de Frans Wolters-prijs uitgereikt kreeg voor al zijn verdiensten, in zijn speech het leven en de toekomst van zijn dochter (die Osteogenesis Imperfecta heeft) vergeleek met dat van Jan Peter Balkende’s dochter. Het bevreemdt Mona dat mensenrechten onder Binnenlandse Zaken valt, en dit VN Verdrag onder VWS.

ChristenUnie
Gert-Jan Segers, recente opvolger van Arie Slob van de ChristenUnie, begon ook met een voorbeeld uit de privésfeer. Zijn nichtje Hanna, die het Down Syndroom heeft, een goede opleiding heeft gevolgd en zich nu op de arbeidsmarkt gaat begeven. Verder kort gezegd ook een pleidooi voor datgene dat het IVRPH behelst. Hij benadrukte verder het belang van goede voorlichting als tijdens de zwangerschap de ongeboren vrucht een afwijking blijkt te hebben.

GroenLinks
Linda Voortman was zo gedreven dat ze Fleur Agema per ongeluk passeerde door voor haar beurt het spreekgestoelte al te betreden. Het sierde de PVV-ster dat ze daar verder geen probleem van maakte.
Linda benadrukte o.a. de vele aspecten van toegankelijkheid; van gebouwen, onderwijs, gezondheidszorg, arbeidsmarkt, sport, communicatie, etc.. En daarmee samenhangend de verschillende ministeries die dit uiteindelijk moeten oppakken.
Zij verweet het kabinet gebrek aan ambitie. Waarom nu niet doorpakken in plaats van weer pappen en nathouden. De grote lijnen moeten nu worden uitgezet, uitwerking volgt daarna.

D66
Ook Vera Bergkamp van D66 drong voor, wederom met goedkeuring van Fleur Agema. Er zat iemand op de publieke tribune die Vera veel informatie had verstrekt. En die persoon moest bijna naar huis.
Bergkamp hield een helder betoog, had ook al de nodige interrupties gepleegd bij de andere sprekers. Gedreven en hoopvol, lijkt mij de stem van D66 in deze.

En toen was het eindelijk plas- en eetpauze. Ik verbaasde me erover dat de meeste honden nog niet uitgelaten waren. Maar deze speciaal getrainde honden hebben hun blaas dusdanig onder controle dat ze die, net als dromedarissen, op commando kunnen legen!

Met een kleine club aten en dronken wij wat bij restaurant Dudok. Jan en ik besloten de vervolgzitting niet meer bij te wonen. Een aantal anderen (gelukkig) wel.
We zochten Jan’s spullen bij elkaar (hij had de avond daarvoor al in Den Haag doorgebracht), die lagen onder meer nog in het Tweede Kamerkluisje.

Bijna naar huis
VVD
Daar hoorden wij met rode konen bij de ingang Kamergebouw op het grote scherm nog even het gewauwel aan van Tamara van Ark van de VVD. Ze had al interrupties geprutteld, waarbij ze vooral sprak ‘vanuit haar gevoel’. Een ‘pareltjes gaan nooit verloren-gevoel’ wel te verstaan (tekst uit een corpslied). Het ging toch allemaal al héél goed in Nederland met de inclusie. En waarom ondernemertje pesten met het opleggen van onnodige regels?! Ze doen al zó hun best.

Driekwart (!) van alle stemlokalen in Nederland is niet toegankelijk voor mensen met een lichamelijke dan wel geestelijke beperking. Iets waar de meeste politiek partijen verbetering in aan willen brengen. Maar wat als dat ten koste zal gaan van het aantal stemlocaties. Hoe moet het dan met mensen die slecht ter been zijn en een stukje verder moeten lopen?! Ja, dat zijn zo de zorgjes van de VVD. De zuster was wel jaloers op Tamara’s mooi gelakte nagels.

Dat was geen fijn eind van een op zich goede dag, maar we weten wie het zegt.
Felicitaties voor ‘Wij Staan Op’: bijna alle negen sprekers noemden hen bij naam, haalden hun voorbeelden aan, en zwaaiden met het Wij Staan Op-manifest. Aan jullie zal het niet liggen!

Vanavond moet staatssecretaris Van Rijn het bombardement aan vragen, die gisteren gesteld zijn, beantwoorden. Of de ratificatie nu werkelijk op korte termijn gerealiseerd wordt, is toch nog de vraag.

Evenals de vraag waar het haarstukje van (nee, niet Geert Wilders maar) de microfoon van Jan’s filmcamera is gebleven. In het tumult van 9 december geruisloos verdwenen…