Internationale Vrouwendag 2023
Lezing over Bijzondere Bussumse Vrouwen
Op de valreep was ik door het Bussumse buurtcentrum de Uit-Wijk gevraagd om op 8 maart, Internationale Vrouwendag, iets te vertellen over Bussumse vrouwen die van betekenis zijn geweest voor de emancipatie van de vrouw. Die uitdaging nam ik graag aan!
De afgelopen tien jaar heb ik veel onderzoek gedaan naar en geschreven over bijzondere, sterke vrouwen, en dan met name in de eerste helft van de 20ste eeuw. Voor de lezing maakte ik een keuze uit zeven vrouwen. Wat leuk om hun in één presentatie bij elkaar te brengen. Ik vond zelfs nieuwe kruisverbanden.
Druk bezocht
Omdat de communicatie vanuit de Uit-Wijk heel traag op gang kwam, besloot ik mijn eigen netwerk(en) te informeren over de presentatie die ik zou houden. Rond de vijftig mensen, waaronder vijf mannen, vulden de zaal. Wat bijzonder, en ook wel spannend! Maar het ging goed. Op een grote bar had ik allerlei informatiemateriaal uitgestald, ook daar was veel belangstelling voor.
Internationale lunch
Vanaf ’s ochtends vroeg waren vrouwen, van oorspronkelijk Marokkaanse, Turkse, Surinaamse en Ethiopische afkomst, in de grote keuken van de buurtcentrum aan het kokkerellen. Na afloop van mijn presentatie stonden rijkgevulde, prachtig opgediste, heerlijke lunchgerechten op ons te wachten. Er werd van gesmuld.
Zelf had ik eerst een interview met Gooi TV, onze regionaal tv kanaal. Toen ik een half uur later toe kwam aan de nagenoeg vegetarische lunch was bijna alles al op. Wat een eer voor de keukenprinsessen. Glunderend keken ze toe hoe iedereen zat te genieten. En mensen soms wel driemaal opschepten.
Zeven vrouwen uitgelicht
Voor de presentatie had ik zeven vrouwen uitgekozen. Aletta Jacobs komt wel twee keer kort aanbod, maar zij woonde nooit in Bussum en is ongeveer de enige van deze acht vrouwen die heel bekend is geworden. Hieronder een summiere omschrijving van wie de andere zeven vrouwen waren. Elders op mijn website is veel meer informatie te vinden over deze vrouwen afzonderlijk.
En mocht iemand belangstelling hebben voor de tekst van deze presentatie (zonder de afbeeldingen, wel met links naar de twee filmpjes) stuur mij dan een berichtje.
MARIA MISPELBLOM BEIJER-THEUNISSEN (1886–1957). Kunstenares en dierenactiviste. Haar veelbelovende leven eindigde in een intens verdrietig einde. ‘Van villa tot krotwoning’.
MARGUERITA HIRSCHEL-KERÉNYI (1888-1957). De eerste vrouwelijke huisarts, die al in 1922 haar praktijk in Bussum begon. Van Hongaarse afkomst. Mocht daar geen geneeskunde studeren.
ELISE DAMMERS (1921-1945). Studente Geneeskunde, jaargenoot van het door Hannie Schaft. (Hannie was medeoprichtster van het AVSV-dispuut GEMMA.) Verzetsvrouw, in vrouwenconcentratiekamp Ravensbrück doodgeknuppeld.
SUSANNA VAN WOENSEL KOOY. (1875-1934). Evangeliste, dichteres, schilderes en koordirigente. Liet in haar achtertuin in Bussum door de bekende architect Rueter een jeugdkapel bouwen.
HENRÏETTE PIMENTEL (1876-1943). Directrice van de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg. Eén van de sleutelfiguren in het heldhaftige plan om ca. 600 joodse kinderen te redden. In de periode dat zij in Bussum woonde zette zij een afdeling op van de Algemeene Nederlandsche Vrouwen-Organisatie. Vermoord in Auschwitz.
MARIANNE (GOUDEKET-) PHILIPS (1886-1951). Zij was een van de 88 vrouwen die 1919 in Nederland voor het eerst tot de gemeenteraad werd toegelaten, in Bussum. Na haar politieke carrière werd ze een bekende schrijfster.
INA (WILLEKES MACDONALD-)PRINS (1886-1979). Schrijfster, communiste (getrouwd geweest met Api Prins), moeder van dichteres Sonja Prins. Dolle Mina van het eerste uur. Richtte als eerste in Bussum een Montessorischooltje op.